GAD-7 là gì? Các công bố nghiên cứu khoa học liên quan

Giới thiệu về GAD-7

GAD-7 (Generalized Anxiety Disorder-7) là thang đo sàng lọc tâm lý học dạng tự điền gồm 7 câu hỏi, được thiết kế nhằm đánh giá nhanh mức độ lo âu lan tỏa ở người trưởng thành. Công cụ này được phát triển và xác nhận vào năm 2006 bởi nhóm nghiên cứu của Spitzer RL tại Mỹ, dựa trên tiêu chuẩn DSM-IV về rối loạn lo âu lan tỏa (GAD). Từ khi ra đời, GAD-7 đã được sử dụng rộng rãi trong y học lâm sàng và nghiên cứu dịch tễ học trên toàn thế giới.

Không giống các công cụ đánh giá tâm lý truyền thống vốn phức tạp và dài dòng, GAD-7 được thiết kế ngắn gọn nhưng vẫn có độ chính xác cao. Nó thích hợp cho các môi trường chăm sóc sức khỏe ban đầu, nơi thời gian khám bệnh bị giới hạn, và cũng được sử dụng trong các hệ thống y tế số, nền tảng ứng dụng di động và chăm sóc từ xa.

Một ưu điểm đáng kể của GAD-7 là khả năng sàng lọc bước đầu để nhận diện những cá nhân có nguy cơ rối loạn lo âu, từ đó giới thiệu họ đến đánh giá chuyên sâu. Trong nhiều trường hợp, nó cũng được dùng để theo dõi tiến triển triệu chứng trong quá trình điều trị bằng thuốc hoặc tâm lý liệu pháp.

Khái niệm rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)

Rối loạn lo âu lan tỏa là một trong các loại rối loạn lo âu phổ biến nhất, đặc trưng bởi tình trạng lo lắng mạn tính, khó kiểm soát và lan rộng về nhiều vấn đề trong cuộc sống hằng ngày. Khác với lo âu sinh lý, lo âu trong GAD kéo dài liên tục (ít nhất 6 tháng) và thường đi kèm với các triệu chứng như mất ngủ, mệt mỏi, dễ cáu gắt, rối loạn tập trung và căng cơ.

Theo National Institute of Mental Health (NIMH), GAD ảnh hưởng đến khoảng 3% người trưởng thành trong một năm, với tỷ lệ nữ giới mắc cao gấp đôi nam giới. Rối loạn này thường khởi phát âm thầm, dễ bị bỏ qua và có xu hướng mạn tính nếu không được can thiệp sớm.

Danh sách tiêu chuẩn chẩn đoán GAD theo DSM-5:

• Lo âu và lo lắng quá mức về nhiều hoạt động hoặc sự kiện
• Khó kiểm soát sự lo âu
• Có ≥3 trong các triệu chứng sau: bồn chồn, mệt mỏi, khó tập trung, kích thích, căng cơ, rối loạn giấc ngủ
• Triệu chứng gây suy giảm chức năng xã hội, nghề nghiệp hoặc các lĩnh vực quan trọng khác

Cấu trúc và nội dung thang đo GAD-7

Thang đo GAD-7 gồm 7 mục, mỗi mục là một câu hỏi đánh giá mức độ xuất hiện của các triệu chứng lo âu trong vòng 2 tuần gần nhất. Mỗi câu hỏi được đánh giá theo thang điểm Likert 4 mức độ:

Điểm	Miêu tả
0	Không bao giờ
1	Vài ngày
2	Hơn một nửa số ngày
3	Gần như mỗi ngày

Tổng điểm tối đa là 21. Các câu hỏi tập trung vào những triệu chứng điển hình của GAD như:

• Lo lắng quá mức về nhiều việc khác nhau
• Khó kiểm soát sự lo âu
• Khó thư giãn
• Dễ bị kích thích hoặc cáu gắt
• Khó ngủ vì lo lắng

Với cấu trúc đơn giản, GAD-7 có thể được hoàn thành trong vòng 1–2 phút, ngay cả trong môi trường bận rộn như phòng khám đa khoa hoặc bệnh viện tuyến huyện.

Cách tính điểm và phân loại mức độ

Sau khi bệnh nhân hoàn tất bảng câu hỏi, tổng điểm được tính bằng cách cộng điểm của cả 7 câu. Điểm số càng cao thì mức độ lo âu càng nặng. Việc phân loại mức độ lo âu giúp bác sĩ xác định mức độ nghiêm trọng và quyết định có cần chuyển tuyến hay can thiệp tâm lý chuyên sâu hay không.

Các ngưỡng điểm chuẩn thường được sử dụng như sau:

• 0–4 điểm: Không có hoặc rất nhẹ
• 5–9 điểm: Mức độ nhẹ
• 10–14 điểm: Mức độ trung bình
• 15–21 điểm: Mức độ nặng

Ngưỡng điểm ≥10 được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu và lâm sàng như một điểm cắt để sàng lọc khả năng mắc GAD với độ nhạy cao. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng GAD-7 không thể dùng để chẩn đoán xác định, mà chỉ mang tính chất định hướng lâm sàng ban đầu.

Ví dụ minh họa cho việc phân loại:

Tổng điểm	Ý nghĩa lâm sàng	Khuyến nghị
3	Lo âu rất nhẹ	Theo dõi tiếp
8	Lo âu nhẹ	Can thiệp sớm, giáo dục sức khỏe
12	Lo âu trung bình	Khuyến cáo đánh giá chuyên sâu
18	Lo âu nặng	Chuyển khám chuyên khoa tâm thần

GAD-7 là thang đo sàng lọc rối loạn lo âu lan tỏa gồm 7 câu hỏi, giúp đánh giá nhanh mức độ lo âu ở người trưởng thành trong 2 tuần gần nhất. Công cụ này ngắn gọn, dễ sử dụng, có độ chính xác cao và thường được dùng trong lâm sàng, nghiên cứu cũng như các ứng dụng y tế kỹ thuật số.